GEÇMİŞTEN GÜNÜMÜZE ŞİLE VE ŞİLE BEZİ
Yazar: Şebnem Ruhsar TEMİR
Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları, Ankara 2010.
Sanat Eserleri Dizisi, 1. bs.
320 s., rnk., res., 32 cm. Fiyatı: 30 TL.
Sahip olduğumuz kültürel ve tarihî birikimi geçmişten günümüze ve zenginleştirerek geleceğe aktarmayı amaçlayan bir yayın politikası izleyen Kültür ve Turizm Bakanlığı, 2010 yılında, “Geçmişten Günümüze Şile ve Şile Bezi” adlı eseri okuyucusuyla buluşturmuştur.
Anadolu topraklarında farklı kültürler ve tarihler birlikte yaşamış, birçok uygarlık derin izler bırakarak ve diğerleriyle harmanlanarak tarihteki yerini almıştır. İstanbul’un güzel beldelerinden biri olan, tarih ve kültürle yoğrulmuş Şile Hitit, Frigya, Lidya, Pers, Bitinya, Roma, Bizans ve Osmanlı gibi birçok kültür ve medeniyete ev sahipliği yapmıştır. Bu kültür ve medeniyetlerden Şile’ye miras kalan unsurların başında da ahşap tezgâhlarda dokunan Şile bezi gelmektedir.
Şile’yi dünyaya tanıtan bezi, geçmiş yaşamların bugüne taşınmasında önemli bir köprü ve etmen işlevi görmektedir. Şile’de geçmişin izlerini bezin motiflerinin ilmeklerinde görmek mümkündür. İnsanların sevinçleri, hüzünleri, ayrılıklar, özlemler kadınlarımızın sanatsal yorumları ile motiflere işlenmiş; her motifin bir hikâyesi, her hikâyenin bir adı oluşmuştur.
Yöreye özgünlük ve değer kazandıran Şile bezinin geçmişin günümüze taşınmasında ve yörenin tanıtımınında önemli bir kültürel tema olarak korunması ve bunun yanı sıra ekonomik varlığını da sürdürmesi gerektiğine inanan Bakanlığımız, Şile’yi ve Şile bezini konu alan bu eseri yayımlayarak kültürel mirasın tanıtımına önemli bir katkı sağlamıştır. Bu kitapta Şile bezinin özgün yöresel bir dokuma olarak önemine dikkat çekilmiş; diğer benzer yörsel dokumalarla farklılıkları vurgulanmış ve günümüzde yaşanan sorunlar dile getirilerek bunlara çözüm önerileri sunulmuştur.
Üç bölümden oluşan eserin birinci bölümü Şile’nin tarihi, efsaneleri ve geleneklerine, eşsiz fotoğraflar eşliğinde doğal güzelliklerine ve fenerinden tarihî kalelerine, diğer tarihî eserlerden eski Şile evlerine kadar Şile’ye özgü belli başlı mimari yapılara ayrılmıştır. “Dokuma, işleme ve çeyiz” başlığını taşıyan ikinci bölümde Türk dokumacılığının tarihi, dokuma çeşitleri ve dokuma tezgâhları, işlemelerde kullanılan malzeme ve motiflerle işleme teknikleri ve çeyiz geleneği ele alınmıştır. “Şile bezi” başlıklı üçüncü bölüm ise dokunmuş Şile bezi örnekleri eşliğinde Şile bezinin yaşam öyküsünü, üretimini, Şile bezinin önemi ve sorunlarıyla Şile’nin geleceğine yönelik projeleri okuyucuyla paylaşmaktadır.
Bakanlığımızın 2010 yılı yayınları arasında önemli bir yere sahip olan bu kitap, aynı zamanda Şile bezinin kültürel miras olarak gelecek nesillere aktarılmasını, ekonomik varlığının sürdürmesine katkı sağlanmasını ve Şile bezi ile ilgili araştırma yapmak isteyenlere kaynak eser olarak hizmet verilmesini hedeflenmektedir.